Βηματοδότες

BHMATΟΔΟΤΕΣ

 

O βηματοδότης είναι μια μικρή συσκευή που εμφυτεύεται με μια μικρή επέμβαση κάτω από το δέρμα, για να βοηθήσει στον έλεγχο του καρδιακού ρυθμού. Μπορεί να εμφυτευτεί  προσωρινά για να αντιμετωπιστεί ο βραδύς ρυθμός μετά από ένα έμφραγμα του μυοκαρδίου, μια χειρουργική επέμβαση ή μια υπερδοσολογία φαρμάκων ή μόνιμα για να διορθωθεί ο βραδύς καρδιακός ρυθμός (βραδυκαρδία) ή μερικές φορές για να αντιμετωπιστεί η καρδιακή ανεπάρκεια ως μέρος της «θεραπείας καρδιακού επανασυγχρονισμού».

Οι άνθρωποι μπορεί να χρειαστούν βηματοδότη για πολλούς λόγους, συνήθως λόγω ανωμαλιών του καρδιακού ρυθμού.

Η φυσιολογική γήρανση μπορεί να διαταράξει τον καρδιακό ρυθμό, κάνοντας την καρδιά να χτυπά πολύ αργά. Η βλάβη του καρδιακού μυός μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου, καθώς και φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν τον καρδιακό ρυθμό. Για ορισμένους, γενετικοί λόγοι μπορεί να οδηγήσουν σε ανωμαλία του καρδιακού ρυθμού.

Ανεξαρτήτως της αιτίας, ο βηματοδότης μπορεί να αποκαταστήσει τη διαταραχή αυτή.

 

Πώς «χτυπά» η καρδιά

 

Η καρδιά είναι μια μυική αντλία με τέσσερις κοιλότητες, δύο αριστερά και δύο δεξιά.  Οι άνω κοιλότητες είναι ο δεξιός και αριστερός κόλπος και οι κάτω κοιλότητες είναι η δεξιά και η αριστερή κοιλία.

Για να λειτουργεί η καρδιά σωστά, οι καρδιακές κοιλότητες πρέπει να λειτουργούν συντονισμένα. Η καρδιά θα πρέπει ακόμη να «χτυπά» με το σωστό ρυθμό - φυσιολογικά από 60 έως 90 παλμούς στους ενήλικες, σε ηρεμία. Εάν η καρδιά χτυπά πολύ αργά ή πολύ γρήγορα, δεν ρέει αρκετό αίμα στο σώμα με αποτέλεσμα την κόπωση, τη λιποθυμία, τη δύσπνοια, τη σύγχυση και άλλα σημεία και συμπτώματα.

Το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς ελέγχει τη λειτουργία των καρδιακών κοιλοτήτων. Ένας φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός ξεκινά στο δεξιό κόλπο, στον φλεβόκομβο. Ο φυσιολογικός αυτός βηματοδότης της καρδιάς παράγει ρυθμικούς ηλεκτρικούς παλμούς που μεταδίδονται μέσω των εξειδικευμένων ινών στο μυοκάρδιο. Ο ηλεκτρικός παλμός φτάνει πρώτα στους κόλπους και προκαλεί τη σύσπαση και εξώθηση αίματος στις κοιλίες. Μετά από καθυστέρηση κλασμάτων του δευτερολέπτου, που επιτρέπουν στις κοιλίες να γεμίσουν, ο παλμός φτάνει στις κοιλίες και προκαλεί τη σύσπασή τους  και την εξώθηση του αίματος στο υπόλοιπο σώμα.

 

Τι κάνει ο βηματοδότης

 

Ένας εμφυτευμένος βηματοδότης μιμείται τη δράση του φυσικού μας βηματοδότη. Ο εμφυτευμένος βηματοδότης αποτελείται από δύο μέρη:

Τη γεννήτρια, η οποία περιλαμβάνει τη μπαταρία και το ηλεκτρικό κύκλωμα που ρυθμίζει το ρυθμό των ηλεκτρικών σημάτων που στέλνονται στην καρδιά.

Τα ηλεκτρόδια: Είναι ένα έως τρία, εύκαμπτα, μονωμένα καλώδια που τοποθετούνται το κάθε ένα σε  κοιλότητα της καρδιάς και μεταφέρουν τους ηλεκτρικούς παλμούς.

Οι βηματοδότες παρακολουθούν τον καρδιακό ρυθμό και εάν είναι πολύ αργός, ο βηματοδότης  τον επιταχύνει. Επιπλέον, οι περισσότεροι βηματοδότες έχουν αισθητήρες που ανιχνεύουν την κίνηση του σώματος ή το ρυθμό της αναπνοής και στέλνουν μηνύματα στο βηματοδότη να αυξήσει τον καρδιακό ρυθμό κατά την άσκηση, ώστε  να ανταποκριθεί ο οργανισμός στις  αυξημένες απαιτήσεις αίματος και οξυγόνου.

Μονοεστιακοί βηματοδότες

Αυτός ο τύπος του βηματοδότη μεταφέρει ηλεκτρικά σήματα από τη γεννήτρια  στη δεξιά κοιλία της καρδιάς.

Διεστιακοί βηματοδότες

Αυτός ο τύπος του βηματοδότη μεταφέρει ηλεκτρικά σήματα από τη γεννήτρια  στη δεξιά κοιλία και στο δεξιό κόλπο της καρδιάς και βοηθά στο συγχρονισμό των συσπάσεων μεταξύ των δύο κοιλοτήτων.

Αμφικοιλιακοί βηματοδότες

Είναι μια θεραπεία για ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, των οποίων το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς έχει υποστεί βλάβη. Αντίθετα με τον κλασικό βηματοδότη, ο αμφικοιλιακός διεγείρει και  συγχρονίζει  τις δύο κοιλίες, βελτιώνοντας τη συστολική απόδοση της καρδιάς, γι’ αυτό και αναφέρεται ως «θεραπεία καρδιακού επανασυγχρονισμού» (cardiac resynchronization therapy-CRT).